Consello da Cultura Galegak, Galiziako Xuntak, Ramón Piñeiro Zentroak eta Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako sailburuordetzak antolatuta, ‘Ramón Piñeiroren eta Koldo Mitxelenaren jaiotza dela eta’ izenburupeko jardunaldiak egin dira egunotan. Galiziara hurbildu garenon taldean Miren Azkarate, Donostiako Kultura, Euskara eta Hezkuntzako zinegotzi ordezkaria, filologoa eta euskaltzaina, Pedro Miguel Etxenike, fisikan katedraduna eta Donostia International Physics Center (DIPC) Fundazioaren presidentea eta ni neu egon gara. Jardunaldiotan Mitxelenaren eta Piñeiroren —aurten 100 urte bete dira biak jaio zirenetik— arteko erlazioa berreskuratu eta Estatuko hizkuntza gutxituen egoera aztertu nahi izan da. Honela, irailean EHUko uda ikastaroetan antolatu zen mintegiari jarraipena eman nahi izan zaio. Irailean, Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak, HABE-k, Galiziako Xuntak, Consello Da Cultura Galegak eta Ramón Piñeiro Zentroak ‘Euskararen eta gainerakoen tokia hizkuntza aniztasunean, Koldo Mitxelenaren eta Ramón Piñeiroren ekarpenen harira’ izeneko mintegia antolatu zuten Miramar Jauregian.
‘Ramón Piñeiroren eta Koldo Mitxelenaren jaiotza dela eta’ jardunaldiak abenduaren 10ean eta 11n burutu dira Consello da Cultura Galegaren egoitzan eta baita Ramón Piñeiro Zentroan ere. Ramón Villares, Consello da Cultura Galegako presidentea, eta Pedro Miguel Etxenike fisikariaren esku egon zen hasierako hitzaldia eta arratsaldeko saioan, berriz, Miren Azkaratek eta Fernando Ramallok ‘Euskararen eta galegoaren egungo erronkak: Mitxelena eta Piñeiroren garaitik Europako Eremu Urriko Hizkuntzen Gutunera arte’ izeneko ponentzia eskaini zuten. Bigarren egunean, Real Academia Galegako presidente Xesús Alonso Monterok Koldo Mitxelenak Ramón Piñeirori bidalitako gutunak izan ditu hizpide bere hitzaldian. Jardunaldiak ixteko, Rosario Alvarezek gidatutako mahai ingurua antolatu da —gaia, hizkuntza politika estatu eta autonomia kontzertuetan izan da— eta, bertan, Galiziako hizkuntza politikarako arduradun Valentín García, ni neu, Francisco Caamaño eta Kataluniako Generalitateko Hizkuntza Politikarako zuzendari orokorra den Ester Franquesa aritu gara. «Estatuak bere izaera eleaniztuna onartzea eta horren alde egitea gainditu gabeko ikasgaia» dela nabarmendu nahi izan dut bertan. Izan ere, gaztelania ez diren Estatu mailako gainerako hizkuntzen biziberritzea botere publikoei, gizarte eragileei eta hiztunei esker etorri da. Estatuaren parte hartzerik gabe eta, batzuetan, Estatuaren traben kontra. Euskadin, behintzat, hori da gertatutakoa. Espainiako Konstituzioa eleaniztasunaren aldekoagoa da Estatuko instituzioek garatzen duten hizkuntza politika baino, eta hori izan da nire mezuaren ildo nagusia.