Ba al dute balio ekonomikorik hizkuntza gutxituek? Galdera horri erantzuten saiatu naiz hil honen 15ean Trenton emandako hitzaldian. Zehazki, probintzia autonomo horretako Pozza di Fassan, Fasciako Comun General-aren egoitza nagusian ekin diot, Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako sailburuorde eta NPLDren presidente modura gonbidatuta. Trentoko Hizkuntza Gutxituen Bulegoak eta Fasciako Comun Generalek elkarrekin antolaturiko mintegian kulturgintzako arduradunek, unibertsitate arloko kideek eta turismo eragile ugarik hartu dute parte. Trentoko gobernu erregionala NPLDko kidea da, ladino deritzan hizkuntza erabiltzen baitute inguru horietan, italieraren eta, beste zenbait kasutan, alemanieraren ondoan.
Bertan aipatu nituen, besteak beste, hizkuntzen balio ekonomikoa, Europar Batasunaren hizkuntza aniztasunari buruzko politiketan eta programetan gaur egun bertako erakundeetan ofizialak diren 24 hizkuntzak ez ezik besteak ere aintzat hartu beharra (euskara adibidez, edo ladinoa eta beste hainbat) edo-ta ‘beste hizkuntza’ hauen balio ekonomikoaren garrantzia. Guzti horiekin batera, hizkuntzek kohesio sozialerako eta gizartearen garapen iraunkorrerako duten balioa azpimarratu dut, eta Eusko Jaurlaritzak duela gutxi egin eta ezagutzera emandako ‘Euskararen balio eta eragin ekonomikoa Euskadiko ekonomian’ izenburupeko ikerlanaren berri eman.
Azken hiru hamarkadetan Euskadik izandako aldaketa sozioekonomikoa eta aldaketa soziolinguistikoa elkarren eskutik gertatu direla jakinarazi diet bertan bildutakoei, Euskadin urratu den eta urratzen ari den bidea, eta arretatsu entzun dituzte azalpenak. EURACeko kideek, aldiz, hizkuntza gutxiagotuek turismorako duten balio erantsiaren gainean eman dituzte komunikazio biziki interesgarriak. Hala, mintegia eta bertan izandako batzarra Trentoko Hizkuntza Gutxiagotuen Bulegoaren, Fasciako Comun Generalaren, Eusko Jaurlaritzaren eta NPLDren arteko harremanak sendotzeko baliagarri izan dira.
Mintegian hizlari eta kide izan ditut Elena Testor (Fasciako Comun General-eko presidentea), Marilena Defrancesco (Trentoko probintziako Hizkuntza Gutxituen Bulegoaren zuzendari nagusia), Celestino Lasagna (Comun General de Fasciako kontseilaria), Anna Scuttari (Bolzanoko EURAC Ikerketarako Europar Institutuko irakasle ikertzailea) eta Elena Chiocchetti (Bolzanoko EURAC Ikerketarako Europar Institutuan Hizkuntza Aniztasuneko irakasle ikertzailea).
Hizkuntza gutxituen balio ekonomikoaz jardunean. Ezkerretik eskumara: EURACeko bi ordezkariak (Anna Scuttari eta Elena Chioccetti), Elena Testor, Marilena Defrancesco eta Celestino Lasagna.
Trenton emandako hitzaldiaren izenburua.
Sabrina Rasom-ekin, Trentoko probintzia autonomoko gobernuak NPLD-n duen ordezkariarekin.
Sabrina Rasom (Trentoko probintzia autonomoko gobernuaren ordezkaria NPLD-n), Araceli Díaz de Lezana (Eusko Jaurlaritzako HPSko Estandarizazio Zerbitzuburua) eta hirurok.
